Nieuws

In 2020 zijn er flink minder Westfriese jongeren met alcohol- en drugsvergiftigingen in het ziekenhuis terechtgekomen dan in 2019. Dit blijkt uit de jaarcijfers van de Veiligheidsregio Noord-Holland Noord over 2020. Het aantal geregistreerde vergiftigingen onder 12- tot 17-jarigen is in 2020 met 16 gedaald ten opzichte van 2019. In 2019 waren het er 33, in 2020 dus 17. Dit is een daling van bijna 50%. Hiervan waren twee minderjarigen jonger dan 16 jaar. Het zijn vooral jongeren tussen 18 en 23 jaar die door de ambulance zijn opgehaald. De daling heeft een duidelijk verband met de coronamaatregelen.

Voorbereiden op versoepelingen van de coronamaatregelen
Ondanks deze positieve cijfers, zijn de Westfriese gemeenten bezorgd over wat er gebeurt als de coronamaatregelen weer versoepelen. Burgemeester van Stede Broec en voorzitter van de Westfriese Stuurgroep In Control Of Alcohol & Drugs, Ronald Wortelboer: ‘Het lijkt aannemelijk dat er een ontlading komt onder jongeren zodra zij elkaar weer in grotere groepen mogen ontmoeten thuis, bij een vereniging of op evenementen en het terras. We gaan samen met onze ketenpartners aan de slag om ons hierop voor te bereiden. Want ook na corona moeten we interventies inzetten om alcohol- en drugsvergiftiging onder jongeren te voorkomen.’

Interventies worden ingezet in samenwerking met de GGD en andere organisaties en regio’s in Noord-Holland Noord vanuit het programma In Control of Alcohol & Drugs. Ook sluit Westfriesland al jaren aan bij de landelijke campagnes van NIX18 en voert sinds vorig jaar ook een eigen uitvoeringsprogramma uit. De Westfriese gemeenten zien hierbij ook een grote rol voor de ouders weggelegd. Ouders zijn het voorbeeld voor hun kinderen, zo blijkt uit onderzoek.   
 

Effect coronamaatregelen op intoxicaties

Het afgelopen jaar zijn per kwartaal duidelijke verschillen te zien in het aantal intoxicaties. Door het in werking treden van de coronamaatregelen in maart 2020 is in Westfriesland het aantal vergiftigingen onder 12 tot 23 jarigen in het tweede kwartaal met 9 gedaald. Van 20 in het eerste kwartaal naar 11 in het tweede kwartaal. Vanaf de versoepelingen in de zomerperiode vorig jaar nam het aantal alcohol- en drugsvergiftigingen weer toe. In het vierde kwartaal is het effect van de strengere coronamaatregelen terug te zien. Het aantal vergiftigingen onder jongeren daalde van 21 in het derde kwartaal naar 5 in het vierde kwartaal. De tweede lockdown, ook tijdens de kerstvakantie, is daarbij van invloed geweest.

Grens van ouders is belangrijk

Ook in Westfriesland ervaren jongeren eenzaamheid, stress, verveling en somberheid door de coronamaatregelen. Tijdens een webinar die Brijder Jeugd verzorgde voor Westfriese ouders bleek dat zij worstelen met de vraag of het veiliger is als hun kinderen thuis leren drinken. Nu gezinnen door de coronamaatregelen meer thuis zitten, is de verleiding groot om toleranter te zijn, omdat er al zoveel niet mag. Maar dat is een misvatting. Burgemeester Ronald Wortelboer: ‘Die tolerante lijn van ouders is niet zo gemakkelijk aan te trekken als jongeren elkaar straks weer mogen ontmoeten en er feestjes mogelijk zijn. Elke ouder gunt zijn of haar kinderen hun vrijheid als deze moeilijke coronaperiode straks hopelijk voorbij is. Juist dan zijn ouders en opvoeders belangrijk. Zij hebben meer invloed op hun kinderen dan zij denken. Door met je kind over de verleidingen van alcohol en drugs te praten, maak je je kind weerbaarder. Duidelijke afspraken maken helpt kinderen om ‘nee’ te zeggen tegen alcohol en drugs.’

Extra interventies voor ouders

De zeven Westfriese wethouders volksgezondheid en burgemeester van Stede Broec, Ronald Wortelboer vormen samen de stuurgroep die de focus bepaalt van het regionale jeugd-, alcohol- en drugsbeleid. Een van de focuspunten is de tolerantie van ouders tegenover alcohol- en drugsgebruik. De regio zal daarom de komende jaren onder meer geld besteden om ouders én de leeftijdsgroep 14- tot 16-jarigen te bereiken met interventies en het herkennen van signalen van middelengebruik en omgaan met groepsdruk. Andere focuspunten zijn de aanpak van drugs, interventies voor en met het voortgezet onderwijs en regionale samenwerking op het gebied van handhaving van de alcoholwet.

Tijdens het overleg van het Madivosa (Maatschappelijke dienstverlening en sociale aangelegenheden) op 4 maart kwamen verschillende inkooptrajecten aan bod, zoals de inkoopstrategie Veranderopgave Inburgering en de bestuursopdracht JeugdzorgPlus. Tijdens het gezamenlijk overleg van VVRE en Madivosa stond een presentatie van het project Circulaire modulaire woningen van WerkSaam en de Westfriese corporaties op de agenda.

Madivosa heeft ingestemd met zowel de inkoopstrategie Veranderopgave Inburgering als de bestuursopdracht JeugdzorgPlus. Bij de inkoopstrategie Veranderopgave Inburgering staan de leerroutes op het gebied van taal, onderwijs en participatie centraal. Het aanbieden van leerroutes aan de inburgeraar staat centraal in de nieuwe wet Inburgering. Door het vaststellen van de bestuursopdracht JeugdzorgPlus kunnen de eerste stappen worden gezet voor de inkoop van JeugdzorgPlus, namelijk het inrichten van een projectorganisatie en de start van de uitvoering. Het voornemen is om in het voorjaar een werkconferentie te organiseren over dit onderwerp.

Het plan voor de ontwikkeling van Circulaire modulaire woningen werd positief ontvangen. Door de productie van de woningen uit te laten voeren door mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt heeft het project een positieve invloed op de werkgelegenheid voor kwetsbare doelgroep en daardoor op terugdringen van uitkeringslasten, zorgkosten en overlast. Bovendien draagt het project bij aan de doelstellingen uit het Woonakkoord en de vraag om versneld flexibele woningen te realiseren. Aandachtspunt is de locaties waar de woningen gerealiseerd kunnen worden. De gezamenlijke wethouders spreken af het onderwerp te agenderen voor een regionale raadsledenbijeenkomst.

Wilt u meer weten over bovenstaande of andere onderwerpen uit de bestuurlijke vergaderingen van 4 maart, neem dan contact op met het regioteam Westfriesland, info@regiowestfriesland.nl.

Wat betekende Corona voor het Recreatieschap Westfriesland? U leest er alles over in het jaaroverzicht van het recreatieschap. Vooral wandelen en fietsen waren het afgelopen jaar bijzonder populair. In het jaaroverzicht leest u daarom veel over de mooi wandel- en fietsroutes die Westfriesland rijk is. Maar er is ook aandacht voor het verbeteren van de biodiversiteit en het beheer van de gebieden. U vindt het jaarverslag op de website van het Recreatieschap Westfriesland.

“Westfriesland heeft een zorgvuldig traject doorlopen om tot een strategie voor klimaatadaptatie te komen.” Jan Wijn, klimaatambassadeur bij Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, kan het weten. Hij zit ook aan tafel bij andere deelregio’s die aan zo’n aanpak werken.

Vijf deelregio’s, 28 gemeenten. Binnen de werkregio Noorderkwartier zijn zij allemaal bezig met dezelfde (nationale) opdracht: hun omgeving in 2050 ‘klimaatbestendig en waterrobuust’ krijgen. Jan: “In het begin was dat een enorme zoektocht. Hoe organiseer je een stresstest om kwetsbaarheden in kaart te brengen? Hoe ga je in gesprek met betrokkenen over een klimaatbestendige inrichting ? En wat moet er in een uitvoeringsagenda staan?”

Iedereen meenemen
Iedereen kiest daarin zijn eigen weg, aldus Jan. Westfriesland is vanaf het begin zeer gedegen te werk gegaan. “Ze vonden het belangrijk om stakeholders en bestuurders uitvoerig in het proces mee te nemen en steeds bij hen te toetsen of ze nog op het juiste spoor zaten. Dat vraagt de nodige tijd, maar maakt uiteindelijk het draagvlak groter.” Het mondde uit in een aanpak waarin de zeven Westfriese gemeenten zelf konden bepalen welke ambitie zij hebben op het gebied van klimaatadaptatie. Bij zo’n ambitie past een strategie.

Duidelijke koers
Jan: “Westfriesland is de enige deelregio in Noorderkwartier die het zo heeft ingevuld. De kracht zit ‘m in mijn ogen in de manier waarop de strategieën zijn uitgewerkt. Dat is behoorlijk gedetailleerd. Nu de gemeentes hun ambitieniveau hebben uitgesproken, hebben zij ook een duidelijke koers omarmd. Dat is waardevol, omdat burgers en andere belanghebbenden hierdoor weten van zij van hun gemeente kunnen verwachten en welk aandeel zij zelf hebben in een klimaatbestendige inrichting. Op die basis kun je uitstekend voortbouwen.”

Hoe ver wil je gaan in het bestrijden van de gevolgen van klimaatverandering? De zeven Westfriese gemeenten hebben daar nu hetzelfde standpunt over ingenomen. Een mijlpaal in de regionale samenwerking (het Pact van Westfriesland) en een vruchtbaar vertrekpunt om op weg te gaan naar een klimaatbestendige regio in 2050.

In 2017 werd het nationale ‘Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie’ gelanceerd. In een gecoördineerd programma bogen in heel Nederland regio’s zich over de vraag: hoe kunnen we onze omgeving zo inrichten dat de klimaateffecten zo beperkt mogelijk blijven? Ook Westfriesland pakte deze handschoen op. Samen met onder meer stakeholders brachten we kwetsbaarheden in kaart in een stresstest en voerden we een dialoog over risico’s en mogelijkheden.

Hetzelfde beschermingsniveau
Die maatschappelijke inbreng mondde uit in drie mogelijke ambitieniveaus: A (laag), B (midden) en C (hoog). Het bood de Westfriese gemeenteraden een duidelijke keuze: welk uitgangspunt willen zij hanteren bij een klimaatbestendige inrichting? “Het bijzondere is dat afgelopen weken elke gemeenteraad zich achter ambitie B en de bijbehorende strategie geschaard heeft”, vertelt Harry Nederpelt, wethouder duurzaamheid van Gemeente Medemblik en een van de regionale portefeuillehouders duurzaamheid. “Daarmee kunnen we werkelijk spreken van een gezamenlijke Westfriese klimaatadaptatiestrategie.”

Ambitie B houdt in dat Westfriesland meegroeit met de klimaatverandering. De regio richt zich op een beschermingsniveau dat vergelijkbaar is met dat van nu. “Vergis je niet, dat vraagt een flinke extra inzet”, weet Koos Brouwer, coördinator samenwerking waterketen en ruimtelijke adaptatie Westfriesland. “De verwachting is bijvoorbeeld dat tijdens een stevige regenbui in de zomer in 2050 bij benadering 25% meer neerslag valt dan nu. Met deze ambitie zetten gemeenten in op het voorkomen van schade bij een heftige bui van 60 mm in een uur. Daarnaast willen we met elkaar meer doen dan alleen bescherming bieden. We gaan klimaatadaptatie actief benutten om waarde toe te voegen aan onze stedelijke leefomgeving.”

Vergroenen van de omgeving
Veel zal te maken hebben met de manier waarop we met neerslag omgaan. Van oudsher zijn we gewend regenwater zo snel mogelijk af te voeren. Nu gaat het er om het water juist vast te houden voor perioden van droogte. En bij extreme regenval moet het mogelijk worden het water tijdelijk te ‘parkeren’ om schade te voorkomen. Vergroenen van de omgeving is een belangrijk wapen in een veranderend klimaat. Bomen en planten houden water vast en zorgen voor schaduw en natuurlijke koelte. En waar tegels en stenen plaats maken voor groen kan (overtollig) water makkelijker in de bodem wegzakken.

Koos: “Eén ding is zeker: als overheid kunnen we het niet alleen. In de strategie is een belangrijke rol weggelegd voor inwoners, stakeholders en bedrijven. De komende jaren gaan we hen op allerlei manieren bij onze aanpak betrekken. We beginnen met een grote publiekscampagne voor burgers deze zomer. Daarin willen we hen verleiden om hun tuin of balkon groener te maken.”

Archeologische bodemschatten
De eerstvolgende bestuurlijke stap is het bepalen van een Westfriese uitvoeringsagenda, waarin acties en maatregelen concreter benoemd worden. Daarmee wordt klimaatadaptatie verder geborgd in (lokaal) beleid. Achter de schermen is het projectteam met adviesbureau Sweco druk bezig met het opstellen van deze agenda. Net als bij de stresstest en strategie bestaat het uit een regionaal én lokaal deel. Want ondanks de gezamenlijkheid heeft elke gemeente zijn eigen uitdagingen.

Koos: “We nemen ook onderzoek op in de uitvoeringsagenda. Zo willen we weten hoe het zit met onze archeologische bodemschatten in relatie tot het grondwaterpeil. Water heeft namelijk een belangrijke conserverende werking. Hetzelfde geldt voor de houten funderingspalen onder gebouwen. Voor het behouden van hun draagkracht moeten de paalkoppen als het even kan onder water blijven.”

Mee koppelen
De verwachting is dat de uitvoeringsagenda april dit jaar wordt behandeld in de colleges en in juni in het regionale bestuurlijke afstemmingsoverleg (VVRE) wordt bekrachtigd. “Daarmee hebben we het instrumentarium om handen en voeten te geven aan ons beleid voor een klimaatbestendige inrichting van Westfriesland. Elke vijf jaar herijken we de strategie, zodat we kunnen inspelen op veranderende omstandigheden”, aldus Koos.

Een belangrijk gevolg van de vaststelling van beleid is dat gemeenten klimaatadaptatie voortaan meenemen bij aanpassingen in de fysieke ruimte. Harry Nederpelt: “Neem een renovatie of herontwikkeling van een wijk of nieuwbouw. Bij zo’n ingrijpend project probeer je altijd al zoveel mogelijk andere opgaven, onder en boven de grond, mee te koppelen. Nu hoort klimaatadaptatie daar ook bij. Dat vind ik winst.”